Dydaktyka indukcyjna – nowe podejście do rozwoju jednostki?

autor: Weronika Mytlewska

Wiele osób od dziesięcioleci tworzy i wprowadza coraz to nowsze metody nauczania, aby wiedzy przybywało łatwiej, szybciej i skuteczniej. Innowacyjną platformą, która ma rozwinąć ogromny potencjał naukowy polskiej młodzieży i młodych dorosłych jest „Inteligentna Polska”.

Jej głównymi elementami są wyjątkowe jednostki edukacyjne, a mianowicie: Klub Innowacyjnych Technologii przy Centrum Badawczym PAN KEZO, Krajowe Centrum Edukacji Technologicznej, PIM – Standardy Polskiego Inteligentnego Miasta oraz część redakcyjno-informacyjna o profilu naukowym. Trzeba jednakże zauważyć, że osoby będą mogły rozpocząć w pełni korzystanie z platformy „Inteligentna Polska” w pierwszym kwartale 2019 r. Obecnie trwają prace nad nowym portalem społecznościowym, poprzez który rozpocznie się zintensyfikowana działalność Klub Innowacyjnych Technologii przy Centrum Badawczym PAN KEZO, a użytkownicy będą mogli korzystać z całej gamy możliwości oferowanej przez „Inteligentną Polskę”. Warto jednakże już teraz podkreślić, że nauka i rozwój przy pomocy platformy nie zamierzają być prowadzone w sposób standardowy, ale opierać się na zasadach nowego pojęcia jakim jest  dydaktyka indukcyjna.

Pomysłodawcą pojęcia jest Wojciech Czapla, inicjator powołania Klubu Inowacyjnych Technologii. Inspiracją do powstania tego hasła była definicja słowa „indukcja”, czyli pobudzenie poprzez gwałtowny impuls. Myślą przewodnią platformy jest to, aby na różne sposoby aktywizować młodych ludzi do tworzenia, kreatywnego myślenia i bycia zafascynowanym nauką. Warto jednakże omówić nieco szerzej, co kryje się pod tymi dwoma słowami „dydaktyka indukcyjna”. Kluczowymi do przedstawienia tego innowacyjnego pomysłu wydaje się być pięć haseł, a mianowicie: inspiracja, motywacja, konkurencja, prestiż i indukcja.

Przede wszystkim ma to być nauka przez inspirację, która w „Słowniku poprawnej polszczyzny” definiowana jest jako „natchnienie” (Szober, 1948, s. 114). Użytkownicy „Inteligentnej Polski” będą mogli rozwijać swoją kreatywność, wyobraźnię i skutecznie działać, dzięki obserwowaniu sukcesów innych osób, kontakt z nim, a także czytanie inspirujących artykułów.

Istotnym obszarem, który również będzie rozwijany w młodych ludziach jest ich motywacja. O jej znaczeniu,  szczególnie w aspekcie motywacji wewnętrznej, pisze polski psycholog Michał Pasterski (2016) powołując się na książkę pt. „Drive. Kompletnie nowe spojrzenie na motywację” Daniela Pinka (2016). Wskazuje tam, że głównymi jej czynnikami są: autonomia (chęć samodzielnego zarządzania swoim życiem), mistrzostwo (ciągłe pragnienie rozwoju w tym, co jest ważne dla jednostki) oraz sens (dążenie do działania na rzecz czegoś więcej niż tylko prywatny interes). Platforma, którą omawiam, dzięki współpracy z Klubem Innowacyjnych Technologii przy Centrum Badawczym PAN KEZO stworzy warunki, w których młodzi ludzie będą mogli doświadczyć wszystkich trzech elementów potrzebnych do powstania motywacji wewnętrznej. Będą mieli możliwość publikowania własnych projektów – co da im poczucie autonomii, a także szansę na rozwój w dziedzinie, która ich pasjonuje – co rozbudzi ich dążenie do mistrzostwa. Natomiast dzięki stypendiom i firmom, z którymi członkowie portalu będą mogli współpracować, ich projekty zostaną wdrożone w życie społeczeństwa – co przyczyni się do polepszenia jakości życia ogółu i pokaże sens podejmowanej pracy samym użytkownikom.

Następnym kluczowym elementem składającym się na pojęcie „dydaktyki indukcyjnej” jest konkurencja, która będzie czynnikiem popychającym młodych ludzi do działania. Oczywiście pragnę tu zwrócić uwagę na rolę zdrowej rywalizacji, która przynosi ożywienie i rozwój. Co więcej, tak jak podkreślił polski psycholog Tadeusz Tyszka (1998), współzawodnictwo znacząco zwiększa atrakcyjność sukcesu. Użytkownicy platformy będą mogli doświadczyć tych pozytywnych stron konkurencji dzięki porównywaniu swoich osiągnięć z innymi, a także śledzeniu na bieżąco tego, w jaki sposób ich projekt jest komentowany i oceniany przez resztę społeczności.

Warto też wspomnieć  o prestiżu, który można sobie zapewnić dzięki działalności na stronie „Inteligentna Polska”.  Znany polski badacz zagadnień makrospołecznych, Henryk Domański, określa to zjawisko następująco: „nazwy prestiż używa się do wyodrębnienia w znaczącą całość rozproszonych przejawów mieszaniny szacunku, respektu i godności” (Domański, 1999, s. 9-10). Poprzez publikowanie swoich pomysłów na platformie użytkownicy będą mogli zapewnić sobie podziw swoich rówieśników, jak również wykładowców i nauczycieli.

Ostatnim pojęciem, które dopełnia, a jednocześnie stanowi kumulację powyżej opisanych elementów, jest indukcja, którą możemy zdefiniować jako „otwarcie umysłu”, „eksplozję aktywności” oraz przyspieszony rozwój. Wszystkie powyżej opisane elementy działalności platformy, a w szczególności Klubu Innowacyjnych Technologii przy Centrum Badawczym PAN KEZO, takie jak: możliwość otrzymania stypendium, kontakt z osobami o podobnych zainteresowaniach, a także własna działalność publikacyjna, przyczyniają się znacząco do dynamicznego rozwoju jednostki i spełniają założenia indukcji.

Myślę, że udało mi się udowodnić, iż dydaktyka indukcyjna jest narzędziem na miarę współczesnych czasów; narzędziem, które zapewnia wszechstronny rozwój jednostki. Niezwykle istotna jest też forma, w której dydaktyka indukcyjna będzie stosowana. Większość działań będzie odbywać się online, poprzez  platformę oraz portal społecznościowy (jeden z elementów „Inteligentnej Polski”), na którym uczestnicy będą mogli się swobodnie komunikować, oceniać i komentować swoje prace, a także zdobywać popularność. Uważam, że jest to niezwykle nowoczesna forma, która zainteresuje i przyciągnie uwagę młodych ludzi, spędzających tak wiele czasu przy telefonach i komputerach. Dydaktyka indukcyjna to bezsprzecznie nowatorskie podejście do edukacji i rozwoju jednostki, wychodzące naprzeciw potrzebom współczesnego człowieka.

Bibliografia:

1. Domański, H. (1999). Prestiż. Wrocław: Wydawnictwo Funna.
2. Pasterski, M. Motywacja [online], 15.06.2016, [dostęp 15.07.2018], dostępny w Internecie: https://michalpasterski.pl/2016/06/motywacja/
3. Pink, D. H. (2016). Kompletnie nowe spojrzenie na motywację. Warszawa: Wydawnictwo Studio EMKA.
4. Szober, S. (1948). Słownik poprawnej polszczyzny. Warszawa: Wydawnictwo S. Arcta.
5. Tyszka, T. (1998). Jasne strony rywalizacji. Przegląd psychologiczny 41, 201-212.